------------------------------------------------------------------ Newsgroups: nl.eeuwig.september Date: Wed, 9 Oct 1996 10:52:29 From: "DirkJan (FoxoF)"Subject: Staalkaart van Menselijke Kennis 1: De Druppel ------------------------------------------------------------------ Staalkaart van menselijke kennis: 1. : De Druppel Begindruppel : Lang voor het ontstaan van de mensheid, van de aarde en van ons zonnestelstel bestond de druppel al. 0,007827 seconde na de Big Bang ontstonden de eerste druppels die met een ongelooflijke hoge snelheid de ruimte in werden geslingerd. En zo kwamen 15 miljard jaar nadien de eerste druppels onze wereld en werkelijk binnendruppelen, en sedertdien is de druppel nooit meer weggeweest. De druppel - of ook wel droppel - ontleent zijn betekenis aan de zogenaamde peervormige 'druppelvorm', die ontstaat wanneer een vloeistofdeeltje onder invloed van de zwaartekracht en de aardse atmosfeer naar beneden valt. Kwa grootte en volume is een druppel ongeveer altijd even groot. Op aarde kunnen druppels ter grootte van een aardappel helaas niet voorkomen. Ook hele kleine druppeltjes zijn eigenlijk geen echte druppels en deze worden wel aangeduid met de term 'aerosol'. Op de druppels werken een aantal legendarische natuurverschijnselen, die bekend staan onder de broederlijke naam 'co.hesie' en 'ad.hesie' en ook de beruchte vd Waalskrachten willen nog wel eens de nodige druk op de druppel uitoefenen. De druppel is een fascinerend onderzoeksobject voor zowel de jonge als de oude onderzoeker. Druppel en Taal: Het woord druppel heeft alles met taal te maken, omdat 'druppel' een woord is. Anders gezegd, zonder taal geen druppel. Minder taalfilosofisch bezien bestaan er vele betekenissen van het woord druppel. In de literatuur, belleterie en ook in de spreektaal kom je het woord druppel vooral tegen in de betekenis van regendruppel, liefdes-of verdrietstraan en als de druppel die Koning alcohol nog wel eens links of rechts wil uitschenken. Nadere uitwerkingen volgen hieronder, maar in dit verband wil ik nog wel een aantal gezegden vermelden die de druppel als spreekwoordelijk thema hebben verheven. Ik noem er een paar: "Dat is de druppel die de emmer doet overlopen", "De laatste druppel", "Dat is een druppel op een gloeiende plaat" (een uitdrukking die in de jaren 70 en 80 spreekwoordelijk verbonden was met de door Jan Pronk uitgedeelde ontwikkelingshulp en "Als 2 druppels water", wat tevens de wat merkwaardige titel was van een Hollandse speelfilm (regie Fons Rademaker) die gebaseerd was op het boek met een andere verborgen uitdrukking in de titel, namelijk "De donkere kamer van Damocles", van W.F. Hermans. Een laatste gezegde die genoemd kan worden is de zinsnede "Ik drink geen druppel meer". Ook kent de Nederlandse taal de zegswijze 'druppelsgewijs' in de bijvoorbeeld de voorbeeldzin 'de meeste jonge tieners druppelden 3 dagen na de dropping, 'druppelsgewijs' de jeugdherberg binnen'. Beroemde Druppel: De beroemdste druppel die in Nederland vooral bekendheid geniet onder de wat oudere lagen van de bevolking, is de waterdruppel uit de Silan-TV-zeepreclame. Onder de aanzwellende klanken van 'Also sprache Zahrathrusta' zag je in slow-motion een druppel vloeibare Silanzeep tergend langzaam, van de flessemond loskomen (cohesie!), door de lucht nederdalen, om op een strakgespannen wateroppervlak neer te vallen; brede kringen achterlatend in een bulkende nadruppel die zich nog even boven de waterspiegel verheft: TA...DA....! Druppels en het Menselijk Lichaam: De druppel is ook verbonden met het menselijk lichaam. We kunnen hierbij de volgende druppels onderscheiden: Gewone Neusdruppel: De gewone neusdruppel is een waterige neusdruppel die men weleens aan de neuspunt van een oude, verkouden man ziet hangen. Zo'n neusdruppel kan ook veroorzaakt worden doordat een oude man per ongeluk zijn neus in een glaasje jenever heeft gestoken en er vervolgens een druppel jenever aan zijn gok parelt. Ook een combinatie van beide opties is mogelijk. Ook zijn soortgelijke neusdruppels (niet te verwarren met medicinale neusdruppels -> zie hiervoor Druppels en de Medische Wetenschap) waargenomen bij jonge Eskimomeisjes. Verklaringen hierover uit de wetenschappelijke hoek spreken elkaar tegen. Snotneusdruppel: De snotneusdruppel treft men vooral aan bij kleine kinderen die al dan niet chronisch verkouden zijn. Ze komen voor in diverse kleuren, maar de meest voorkomende is een misselijkmakend soort groen. De meeste kinderen weten met een simpel neusophalend 'gronk-gronk' de druppel zo weer naar binnen te snuiven. Dit boeiende schouwspel kan zich meerdere malen herhalen, totdat de snotdruppel wordt weggesnoten, of door een iets te ferme 'gronk-gronk' door de neus, via de zuigkracht van de keel, wordt ingeslikt. Bloedneusdruppel: De bloedneusdruppel kondigt zich vaak onverwachts aan. Soms ontstaat ie door een botsing of ander klein ongeluk, maar het komt ook voor -bijvoorbeeld door overmatig cocainegebruik- dat de neus zomaar spontaan begint te bloeden. Bij een bloedneus hangen er ineens druppels bloed aan onze neus die stroperig en druiperig op de grond sijpelen en daar uiteenspatten in vaak angstaanjagende doodssporen: eehhh! getsiederrie..ik..loop....leeg! Mensen die niet tegen bloed kunnen willen nog wel eens van hun stokje gaan. Traandruppel: De traandruppel heeft een bijzondere samenstelling. Het bestaat voornamelijk uit water, wat zout en verder uit een bijzonder mengsel van allerlei hormonaal afval. De traandruppel kan hartverscheurend, meelijwekkend, maar ook zeer prikkelend zijn: 'De jonge vrouw plengde een traan bij zoveel liefde van de jonge Prins die zij nu in haar arme armen sloot. De traan dreigde van haar kin op het keukenaanrecht te vallen, maar de jonge Prins kon deze nog net met zijn tong opvangen. Hij proefde het zilte liefdesgeluk, en met zijn tong drukte hij snel de druppel op de lippen van zijn geliefde, zodat ook zij nu kon proeven hoe heerlijk hun geluk was. Hun natte tongen verstrengelden zich met elkaar als twee pali.....' Zweetdruppel: De zweetdruppel kent vele gedaanten. Zo kennen we zweetdruppels van angst, intensieve arbeid, gewone vunzigheid, alcoholisme en natuurlijk sex. Zweetdruppels hebben doorgaans een onaangename geur, maar tijdens het liefdesspel worden deze druppels -slik- wel eens besnuffeld en gedronken, zoals een hongerige bij die zich laaft aan de nectar van een boterbloem. Zweetdruppels 'parelen' doorgaans of hebben de vorm van 'peentjes' in de zinsnede 'Zij zweette peentjes'. Plasdruppel: Iedere man en vrouw produceert zo op zijn tijd wat gedruppel tijdens en vooral na het plassen. Mannen druppelen meer dan vrouwen. Terwijl vrouwen na het urineren hun edele schaamdeel schoonmaken, wassen mannen enkel hun handen na het afpiemelen. Hierdoor willen nog wel eens wat druppels pies achterblijven in de heupslip, die daardoor allengs gele plekken gaat vertonen. Vroeger ook wel bekend als 'De Grote Vergeler' (Dato -> zie Silan). Moedermelkdruppel: De moedermelkdruppel is wellicht wel de meest bijzondere menselijke en exclusief vrouwelijke druppel. Tijdens de zeugperiode produceert de moeder via een groot aantal melkkliertjes rond de tepel, een gestage stroom aan melkvocht, afgewisseld met wat melkdruppels die langs haar gevulde welvingen over haar buik samenkomen in haar navel. Al bij het in de verre verte horen van een op een babystem gelijkende, krijsende kat kan een zogende vrouw doen veranderen in een melkspuitende tuinslang. Baby's zijn er dol op, maar ook volwassen mannen willen nog weleens een druppeltje meeproeven. Voor de smaak. Deze proeverij kan verstrekkende gevolgen hebben voor het mannelijk libido en de daarmee gepaard gaande verhouding, met de moeder zelf, de kraamhulp, de oppas, de schoonmoeder en de jongste verkoopster van de melkinrichting op de hoek. DruppelDesign: De druppelvorm wordt regelmatig toegepast in de zogenaamde 'vormgeversdesign'. Er bestaan druppelvormige ijskasten, broodroosters, tandenstokers, parfumflesjes, diamanten of paarlen tranen, noem maar op. De druppelvorm werd begin deze eeuw ook gebruikt voor het aerodynamisch maken van de auto, het vliegtuig en vooral ook de trein. De eerste druppelvormige trein werd in 1932 ontwikkeld in Duitsland. Deze trein -genaamd Fliegende Hamburger- werd ontworpen door de firma Wamag voor de Deutsche Reichsbahn Gesellschaft (DRG). De trein kon 190km/u halen en reed in de kleuren violet en ivoor. Druppels en Martelingen: De druppel werd -en misschien ook wordt- ook gebruikt voor martelpraktijken. Bekend zijn de verhalen van de Chinezen die, naast doodkietelen met een pauwenveer, ook het zogenaamde 'waterdruppelen' als martelwerktuig hanteerde. Het slachtoffer werd met lijf, leden en vooral hoofd stevig vastgebonden en vervolgens werd er via een waterreservoir boven zijn hoofd om de paar seconden een druppel water op hetzelfde plekje op zijn hoofd geplengd. Het schijnt dat je er vrij snel krankzinnig van wordt en dat op een gegeven moment iedere vallende druppel aankomt als een mokerslag. Ook dichter bij huis werd deze bijzondere martelpraktijk gebezigd. In de Gevangenpoort in Den Haag is nog zo'n waterdruppelaar te bezichtigen die nog tot in de 18e eeuw werd toegepast op overspelige vrouwen! Hieraan verwant is het verschijnsel van het door eeuwenlang gedruppel, uithollen van stenen. DruppelGeluiden: Het geluid van de druppel is onmiskenbaar. De druppel zelf, of een druppel in val, is natuurlijk geluidloos, maar wanneer de druppel neerkomt kun je een doorgaans gezellig 'pling-plongend' druppelgeluid waarnemen. Het beste komt 't geluid tot zijn recht wanneer de druppels op water vallen, op zinken teilen ketsen of worden beluisterd in echoende drassige kelders en (druip) grotten, alwaar de druppels door het patina van de druppelende tijd (denk ook aan de waterklokken!) zogenaamde 'stalagtieten' en 'stalagmieten' vormen. Een bijzonder vervelend, irritant en een soms tot horensdolmakend druppelgeluid kan worden veroorzaakt door een poreus of afwezig leertje in een kraan, waardoor deze gaat lekken. Drup - plup - plup-plup Drup - plup-plup. Wie al in een halfslaapstadium is aanbeland en dan pas het gedrup opmerkt, heeft nog wel eens de neiging om te hopen dat het druppen vanzelf over gaat, en dientengevolge in bed blijft liggen luisterwaken. Het beste is om direct fier en fief uit bed te springen om direct de kraan z'n nek om te draaien met een handdoek of washandje. Maar er gaat niets boven een nachtelijk, herfstig geluidslandschap van regendruppels die ritmisch tegen het raam of tegen het dak aankletsen; fluisteren, nee lispelen is het meer. Zelfs de meest slapeloze nachtbraker is weerloos tegen deze druppelende wiegezang van Morfeus. Druppels en Muziek: In de muziek komt de druppel natuurlijk ook voor. Gaat het niet over de regen, dan gaat het wel over de traan of over de druppels van Koning alcohol. De bekendste muzikale druppel is 'Raindrops keep falling on my head', uit de film Butch Cassidy & the Sundance kid. Het nummer is afkomstig van de 'iezie-tjoen-kampioen' Burt Bacherach. Druppels en Snoep: Wie kent niet de peerdrups? De harde, druppelvormige vruchtezuurtjes? Vroeger bestond er om de peerdrups een levendige suikerindustrie in met name de Peel en de Borinage. Hier werkten de zogenaamde 'drupswerkers', die voor dag en dauw suikerdeeg stonden te kneden in grote suikerdeegkneedtonnen, ook wel genoemd peerdrupssuikerdeegkneedtonnen. Later nam de mechanisering het monotone en inspannende werk van de uitgebluste 'drupswerkers' over, maar ook die ontwikkeling kon niet verhoeden dat de keiharde zuurtjes helaas een beetje uit het hedendaagse snoepbeeld zijn verdwenen. Druppels en de Medische Wereld: In de medische wereld neemt de druppel een belangrijke plaats in. Er wordt met kleine hoeveelheden medicinalia gewerkt die in de zieke mens in druppelvorm tot zich kan nemen. De bekendste druppels zijn de keel-neus-oor- en oogdruppels die men via een druppelflesje (ook wel pipet genoemd) tot zich kan nemen. Druppels in de Overige Wetenschap: In de overige wetenschapsgebieden neemt de druppel eveneens een prominente, doch een te vaak ondergeschoven positie in. Bloeddruppels en de Horrorfilm: In de horrorfilm is de bloeddruppel een graag geziene gast. De mees horrorreske bloeddruppelvorm is natuurlijk die van het jonge, bleke meisje, dat in een wit jurkje in een donker verlichte kamer, in een schommelstoel kinderversjes zit te lezen. Meestal neuriet ze dan al wiegend in haar stoel een versje mee, zoiets als 'Mary had a little lamb'. De muziek klinkt echter zeer dreigend. We horen een drup vallen. -drup- Het meisje merkt niets op. Nog een drup. Nu hoort het meisje wel wat en kijkt achterom. En terwijl zij achterom kijkt zien we een bloeddruppel op het boek vallen, en nog een op haar witte jurkje. -drup drup- Het meisje neuriet verder. Ze draait haar hoofd weer terug, ziet de druppels nu ook op haar boek en jurk vallen. Ze slaakt een ijselijke schreeuw, gooit haar boek weg en kijkt impulsief naar het plafond. En nu vallen er in hoog tempo een paar bloeddruppels op haar gezicht -drup drup drup drup- en die overgaan in een bulkend geguts. Haar schreeuw wordt gesmoord in honderd krijsende, a-tonale violen. Het beeld wordt zwart en het geluid houdt abrupt op. In het volgende shot zien we een ander klein meisje, onder vrolijke klanken, met een bal op de stoep voor een lieflijk huisje spelen. De oude vrouw achter de gordijnen lacht vriendelijk. Het meisje lacht terug, maar wij weten wel beter... Bloeddruppels en Sprookjes. In het befaamde sprookje Doornroosje prikt het lieflijke Prinsesje zich uiteindelijk toch nog aan de naald van een spinnewiel en voor lange, lange tijd vallen zij en alle aanwezige in het paleis in een diepe, diepe slaap. In vele Zuid-Silesziche sprookjes komt met het 'druppelmotief' tegen in de vorm van 'versteende' tranen. Druppels in de Keuken: In de keuken wordt ook wel eens gedruppeld. Met azijn, Tabasco, Maggi of andere geconcentreerde culinaire vloeistoffen. Ook kun je vochtdruppels aantreffen op (te) licht gecentrifugeerde sla of op 'zweetvoedsel', zoals op niet verpakte kaaskorsten in de ijskast, bedorven paardenrookvlees en op 3 dagen later opgewarmde pasta. Zulke druppels zijn er voor de liefhebbers. In de categorie 'theedrinken' bestaat er de zogenaamde 'druppelvanger'. Een plastic mondstuk op de theetuit die moet voorkomen dat theedruppels op het schone tafelkleed terechtkomen. Druppels en het Leven: Wat is er mooier dan het geluid van een regendruppel? Twee regendruppels en liever nog honderden, nee duizenden regendruppels. De natuur, vol regendruppels en ochtenddauw, is een lyrisch paradijs voor zowel de opgewekte levenswellusteling als voor de chronische melancholicus/ca. Hoe mooi ook wanneer de regendruppels in weemoedige stroompjes langs trein-tram of autoruit naar opzij schieten, of recht naar beneden parelen, als zilveren vissen die door het riet schichten. En dan de ruitenwisser die aan onze gespiegelde tranen steeds tevergeefs een eind wil maken. En zijn wij niet allen druppels in de oceaan van het bestaan, in dit tranendal van vreugde en verdriet, druppels van deze tijdelijke schepping, tussen Big Bang en Big Bang, tussen druppel en druppel? Oh druppel wat heb ik U lief! ****************** Zo beste mensen, dat was dat. De rol van de druppel in tuinsproeisystemen heb ik niet genoemd. Ook niet de voederdruppelaars voor kolibri's, zandhagedissen en kleine varanen, bleven onbesproken. Een staalkaart van kennis heeft ook niet als doel om alle kennis bijeen te sprokkelen, het streeft niet naar compleetheid, nee. Het gaat alleen om de kennis die in uw hoofd zit, zonder raadpleging van woordenboeken, encyclopedieen, almanakken, kronieken en andere zoekmachines. PROBEER HET NU EENS ZELF! Overtuig u zelf en verras en imponeer uw vrienden. U familie zal u met hele andere ogen bekijken wanneer u hun een Staalkaart kan laten zien. Probeer zelf ook eens zelf zo'n Staalkaart te maken. Het kost echt niet veel tijd, gewoon een beetje doortiepen. Geen ideeen? Vast wel, en probeer het anders eens met onderwerpen als, de fluikketel, de aap, kansberekening, de baard van Sinterklaas, sucadelapjes, of.... Ach, ik weet zeker dat jullie zelf ook wat kunnen verzinnen. FoXoF ------------------------------------------------------------------ Newsgroups: nl.eeuwig.september Date: Wed, 9 Oct 1996 10:52:29 From: "DirkJan Vos (FoxoF)"Subject: Re: Staalkaart van Menselijke Kennis 1: De Druppel ------------------------------------------------------------------ Op Tue, 8 Oct 1996 arthurvk@xs4all.nl schreef: >> DirkJan Vos (FoxoF)wrote: > > PROBEER HET NU EENS ZELF! > Wat is er mooier dan het geluid van een fluitketel? Twee fluitketels > en liever nog honderden, nee duizenden fluitketels. De keuken, vol > fluitketels en koekepannen, is een lyrisch paradijs voor zowel de > opgewekte levenswellusteling als voor de chronische melancholicus/ca. > Hoe mooi ook wanneer de fluitketels op weemoedige wieltjes voor > trein-tram of auto opzij schieten, of recht naar beneden het ravijn in > donderen, als zilveren vissen die gecatapulteerd door het schepnetje uit > het aquarium schichten. En dan de moker die aan onze opzij schietende > glimmende trots steeds tevergeefs een eind wil maken. En zijn wij niet > allen fluitketels in de keuken van het bestaan, in dit lekkende > kranendal van honger en rennies, fluitketels van deze tijdelijke > schepping, tussen Beginsignaal en Eindsignaal, tussen fluitketel en > fluitketel? Oh fluitketel wat heb ik U lief! > Proost, > Arthur.> Het komt in de richting Arthur, maar je hebt je er iets te snel van af willen maken met gemakzuchtige zoek/vervang-cliche's. De aanzet is er wel, maar je maakt 't niet af. Waar komt de fluitketel eigenlijk vandaan? Welke thema's kun je verbinden met de fluitketel? Welke eigen associaties roept 't bij je op? En trek het woord ook een beetje uit elkaar: vertel iets over 'de fluit' en iets over het begrip 'ketel'. En keer dan bijvoorbeeld weer terug naar het kernbegrip fluitketel, zodat de som van de onderdelen -fluit + ketel=fluitketel- een verassende meerwaarde krijgt. Wist je dat er eind jaren 70 een krankzinnige rage is geweest onder Hollanders die fluitketels kochten zonder bodem(!) en die op hun hoofd zetten? Het zogenaamde Flip-Fluitketel-syndroom? Ken je 'het fluitketeltje' van A.M.G. Schmidt? Het zijn maar wat dwarsstraten, die je natuurlijk in je staalkaart verder kan uitwerken. Ik zou zeggen, Arthur probeer het nog een tweede maal. Doe je best! FoXoF ------------------------------------------------------------------ From foxof@dds.dds.nl Tue Oct 15 15:20:39 1996 Newsgroups: nl.eeuwig.september Date: Tue, 15 Oct 1996 Subject: Re: Ego... ------------------------------------------------------------------ Op Tue, 15 Oct 1996 arthurvk@xs4all.nl schreef: een beginnetje: > Tsjak! Midden in mijn ego (dat overigens niet zo heel erg moeilijk te > missen is :). Tenminste, als--toen je aanlegde--in je achterhoofd die > uitspraak van Wilde resideerde. Hoe ging-ie ook alweer? Het boeken van > vooruitgang kenmerkt de middelmatige geest--het genie leeft van > meesterwerk naar meesterwerk. Zoiets. expose: > Ach, zie hier mijn bloedend ego. Middelmaat! O wee, o wee! Welk 1 > betreurenswaardig lot. Veroordeeld tot bittere sterfelijkheid; nimmer > zal mijn naam door de eeuwen schallen. Gekluisterd en genageld aan mijn > tijd slijt ik mijn laatste dagen in de monumentale schaduw van het > genie. Brrr, ik heb het zo koud... apotheose: > Mensen die dicht bij de zon vliegen begrijpen alles. Tot de was van hun > vleugels begint te smelten (maar dat is een heel ander verhaal). FYI, ik > had wel een staalkaart van de fluitketel in gedachten, maar niet de puf > om 'm te ontvouwen. En eerlijk gezegd ontbrak mij ook de moed. Want het > treden in jouw illustere voetsporen is natuurlijk een uiterst hachelijk > avontuur. Iedere afdruk van jouw zevenmijlslaarzen is voor dit > eenvoudige lezertje een dodelijke afgrond. Nee, ik blijf liever veilig > thuis, achter mijn raam vol dode druppels. Dag, ouwe reus! Nadronk: > Proost, > Arthur. Inderdaad proost! Arthur. Je kan het dus wel. En wees eerlijk, zo moeilijk is het toch niet. En ontvouw nu als volgende stap je gedachten (want die heb je!) over de fluitketel -of over een ander onderwerp- hier op het net. Geen gejammer en gemaar, maar gewoon doen. En hachelijke avonturen moet je natuurlijk nooit uit de weg gaan, tenminste niet in de virtuele wereld, die moet je juist opzoeken. Hit the road Arthur! FoXoF